Wat vertelt non-verbaal gedrag tijdens een interview!

Non-verbale communicatie speelt een grote rol bij een interview. Als je je bewust bent van non-verbale communicatie  kun je veel leren van de houding van je gesprekspartner,  hetgeen je kunt gebruiken om de communicatie krachtiger en effectiever te maken. Wees ook bewust van je eigen houding!

Onder non-verbaal wordt verstaan “alle communicatie zonder woorden” zoals:

  • Gebaren;
  • Lichaamshouding;
  • Oogcontact;
  • Uiterlijk.

Kleding is een communicatiemiddel. Aan kleding kun je zien voor welke functie iemand op gesprek komt, bijvoorbeeld: een pak voor de functie van manager of verkoper of makkelijke kleding voor de functie van monteur. Daarnaast  kun je soms ook zien van welke muziek iemand houdt of wat voor hobby iemand heeft. Het is doorgaans belangrijk dat iemand er netjes en verzorgd uitziet.

Iedereen communiceert ook als hij/zij niets zegt!


De interpretatie van non-verbale communicatie luistert nauw. Door er goed op te letten en erop in te spelen kun je de uitkomst van een gesprek beïnvloeden.

Zo is het belangrijk dat iemand een open, aandachtige houding aanneemt door rechtop te gaan zitten en de volledige aandacht geeft aan de interviewer. Let op dat iemand goed oogcontact maakt en kijk zelf je gesprekspartner ook om de paar seconden in de ogen. ‘Ogen zijn de spiegel van de ziel’, zegt men. De meest diepe en intense emoties komen tot uitdrukking in de ogen…… Ook communiceer je door je lichaamshouding en gezichtsuitdrukkingen. Bijvoorbeeld door je wenkbrauwen te fronsen, te knipogen, je schouders op te halen, handgebaren te maken, je hoofd weg te draaien, door te lachen of te snuiven, … En dan zijn er nog tal van mogelijkheden om je stem te gebruiken: hard, zacht, wel of geen klemtoon en als iemand rustig en kalm praat komt diegene zelfverzekerd over.

Zo ongeveer 80% van onze communicatie is non-verbaal

Onderstaand is een aantal voorbeelden van non-verbale communicatie weergegeven  met mogelijke interpretaties:

Deze aandachtspunten helpen je te focussen op de non-verbale communicatie en zorgen ervoor dat je bewust wordt van de onbewuste - en misschien onbedoelde - boodschap die iemand uitstraalt. Wat je zegt is doorgaans wat je denkt, maar wat je voelt uit je via non-verbaal gedrag. Als interviewer is het belangrijk om de emotie te herkennen en soms te benoemen om tot de kern te komen. Zo haal je meer uit het gesprek.

In de volgende nieuwsbrief over recruitment komen gedragsstijlen aan bod. Wil je meer weten over interviewen of recruitment lees dan ook de voorgaande nieuwsbrieven:

  1. Tips Sollicitatiebrief;
  2. Hoofdtaak- en Succes Recruitment;
  3. Een goede eerste indruk tijdens een zakelijk- of sollicitatiegesprek;
  4. Interviewen met gewenst resultaat;
  5. Passende gedragsstijl bij een vacature en tijdens een interview.

Mis niets meer

Elke maand een wisselende nieuwsbrief met informatie, tips, ideeën, trends en ontwikkelingen gericht op ambitie, recruitment en bedrijfsprocessen? Schrijf je snel in via het inschrijfformulier.

Of neem contact op door middel van het contactformulier.


Interviewen met gewenst resultaat

Het sollicitatiegesprek is een van de belangrijkste onderdelen in het selectieproces. Tijdens een sollicitatiegesprek kun je niet alleen dieper ingaan op de vaardigheden en werkervaring die iemand heeft genoemd in zijn cv, je kunt ook beter beoordelen of iemands motivatie en persoonlijkheid bij de organisatie passen. Daarnaast is het belangrijk om in een krappe arbeidsmarkt stil te staan bij het enthousiasmeren van een kandidaat en daarmee ook het goed informeren wat een kandidaat kan verwachten tijdens de sollicitatieprocedure.

Voorbereiding voor het interviewgesprek: Lees de functieomschrijving waarvoor de kandidaat op gesprek komt goed door. Selecteer de 4 belangrijkste competenties. Overleg met de vacatureverantwoordelijke en zoek samen naar het gewenste gedrag, de reacties en antwoorden die passen bij de functie, de afdeling en het bedrijf en bespreek de kernwaarden en strategie. Bedenk samen wat je opvalt aan het cv en wat jullie willen bereiken in het gesprek.

Opbouw interview


Interviewfase 1 ‘een korte introductie’: Tijdens de introductiefase stel je jezelf kort voor, je probeert het ijs te breken en je legt de structuur van het gesprek uit  evenals de tijdsduur. De structuur van het gesprek is opgebouwd uit drie onderdelen:

  1. Je geeft aan dat je na de korte introductie het woord geeft aan de kandidaat waarbij je vraagt of hij/zij jou kort door zijn/haar cv wil meenemen gericht op persoonlijkheid, privé, opleidingen en of hij/zij globaal zijn/haar stage-, afstudeer- en/of werkervaringen wil toelichten.
  2. Vervolgens vraag je of hij/zij een werkervaring of stage-/afstudeerplek kan benoemen waar hij/zij veel geleerd en met plezier gewerkt heeft.
  3. Tot slot zal jij meer over de organisatie, de functie en het vervolgproces vertellen.

De reden van deze structuur is, dat je de kandidaat kunt toetsen op het luisteren, de snelheid van begrip, het durven vragen wanneer hij/zij het niet begrijpt, de competenties en of hij/zij gestructureerd antwoord kan geven op wat er gevraagd wordt. Onderdeel 1 en 2 worden behandeld in de informatiefase en onderdeel 3 in de afrondingsfase.

Fase 2 de Informatiefase: Laat de kandidaat jou meenemen door zijn/haar  cv gericht op persoonlijkheid, privé, opleidingen en globaal zijn/haar stage-, afstudeer- en/of werkervaringen. Luister goed en toon interesse. Wanneer de kandidaat moeite heeft, dan help je hem/haar en stel je hem/haar op zijn/haar gemak. Zorg dat de kandidaat niet te veel afwijkt en afdwaalt.

Belangrijk bij de START methodiek is om goed te luisteren naar de antwoorden en op reflectieve wijze kritisch te zijn en nieuwsgierig.

Bij onderdeel 2 pas je de START methodiek toe.

S-Situatieschets: Vraag of hij/zij een werkervaring of stage-/afstudeerervaring kan benoemen waar hij/zij veel geleerd en met plezier gewerkt heeft. Laat hem/haar de gehele situatie omschrijven.

T-Taak: Vraag naar de taken waar hij/zij verantwoordelijk voor was.

A-Actie: Welke acties heeft hij/zij uitgevoerd om de taken waar te maken. Richt je op hetgeen de kandidaat zelf heeft gedaan “Ik en niet wij”. Bespreek concrete feiten, geen toekomstverhalen.

R-Resultaat: Wat was het uiteindelijke resultaat? Wat vonden collega’s ervan? Richt je op kritische incidenten.

T-Terugblik: Wat heeft hij/zij ervan geleerd? Wat ging er goed en wat had er beter gekund? Wat zou hij/zij nu anders doen?

Tips tijdens de START Methodiek:

  • Stel open vragen, denk hierbij aan de W-vragen (wie, wat, waar, waarmee, welke, wanneer en waarom) en de H-vraag (Hoe);
  • Gebruik gesloten vragen om te concluderen of te verifiëren;
  • Stel geen dubbele/multiplechoicevragen;
  • Vraag niet naar de bekende weg;
  • Stel geen suggestieve vragen;
  • Durf stiltes te laten vallen en te benutten;
  • Accepteer theoretische antwoorden niet;
  • Onthul niet waar je naar zoekt;
  • Neem de tijd om te luisteren naar de antwoorden;
  • Vraag door totdat je een concreet antwoord op je vraag hebt! Vat dit samen ter verificatie;
  • Toets of je begrepen hebt wat iemand bedoelt (LSD techniek toe: Luisteren, Samenvatten, Doorvragen).

Tijdens een gesprek  kun je letten op non-verbaal gedrag en non-verbale gedragsstijlen. Dit wordt toegelicht in de volgende nieuwsbrief van recruitment.

Als laatste check je of je de volgende antwoorden hebt gekregen en anders stel je nog de volgende vragen:


  • Wat zijn je sterke competenties?
  • Welke competenties moet je nog ontwikkelen?
  • Welke feedback krijgt je van leidinggevenden of van jouw omgeving?
  • Waarom denk jij geschikt te zijn voor deze functie?
  • Waar bestaan je huidige (secundaire) arbeidsvoorwaarden uit?

Afrondingsfase: Dit gedeelte bestaat uit jouw pitch over de organisatie, de afdeling en de vacature. We bespreken dit aan het einde zodat de kandidaat tijdens de informatiefase niet gestuurde antwoorden kan geven, gericht op de informatie uit de pitch. Breng de pitch met enthousiasme en vertel wat jou aanspreekt binnen de organisatie. Tijdens deze fase kan de kandidaat vragen stellen. Maak het niet (veel) mooier dan het is, zodat de kandidaat met de juiste verwachtingen naar huis gaat. Je kunt in dit gedeelte van het gesprek uitvragen wat voor hem/haar belangrijk is voor het maken van een overstap naar een nieuwe werkgever of waar de kandidaat waarde aan hecht. Neem hier de belangrijkste arbeidsvoorwaarden door die passen bij de functie. Toets of er nog steeds belangstelling is en maak afspraken over het vervolg.

Wil je meer weten over interviewen of recruitment lees dan ook de voorgaande nieuwsbrieven:

  1. Tips Sollicitatiebrief;
  2. Hoofdtaak- en Succes Recruitment;
  3. Een goede eerste indruk tijdens een zakelijk- of sollicitatiegesprek;
  4. Wat vertelt non-verbaal gedrag tijdens een interview!
  5. Passende gedragsstijl bij een vacature en tijdens een interview.

Mis niets meer

Elke maand een wisselende nieuwsbrief met informatie, tips, ideeën, trends en ontwikkelingen gericht op ambitie, recruitment en bedrijfsprocessen? Schrijf je snel in via het inschrijfformulier.

SUCCES PLAN coacht op interviewen! Tijdens de coaching behandelen wij vragen gericht op competenties en START-methodiek. Interesse? Neem dan contact op via het contactformulier.